16-04-2011 Finale van de Chesscool oploswedstrijd van schaakproblemen

Afgelopen zaterdag vond in Haarlem de finale plaats van de chesscool
oploswedstrijd van schaakproblemen.
Onder de deelnemers van deze finale was ons lid Martien Boerefijn.
Problemen in de schaakzaal

Gisteravond, zaterdagavond 16 april 2011, zat ik zomaar ineens in een denksportcentrum in Haarlem tussen 32 mannen en 2 vrouwen. Niet om te denksporten, maar als hulpje van Martien, mijn blinde partner. Het gaat om een finale van een oploswedstrijd van schaakproblemen. De voorronde duurde 8 weken en werd via internet gespeeld. De organisatie van de wedstrijd had de weergave van de problemen zodanig aangepast dat ook blinden en slechtzienden deze konden lezen. Deelnemers met voldoende goede oplossingen werden uitgenodigd voor de finale. Martien is de enige blinde finalist

Tot een paar jaar terug had ik nog nooit gehoord van het begrip ‘schaakproblemen’. Het klonk als iets dat je moest zien te voorkomen en uit de weg moest gaan. Maar het blijkt een serieuze tak van sport te zijn, beoefend door serieuze schakers die meer willen dan een gewone schaakpartij. Bij zo’n schaakprobleem staat een aantal stukken op het bord. Dat kunnen er 3 zijn, maar ook 26. De opdracht luidt dan bijvoorbeeld ‘wit wint’. De spelers moeten dan individueel aangeven op welke manier wit wint, en waarom bepaalde zetten niet goed zijn. Het kan ook zijn dat er een stelling op het bord staat waarvan je moet zeggen wat de laatste zet geweest is. Soms staan de stukken mooi symmetrisch of in de vorm van een cijfer op het bord en zit daar ook een opdracht aan vast. Een wonderlijke discipline, die een speciale vaardigheid vereist. Niet alle goede schakers zijn ook goed in het oplossen van problemen.
32 mannen en 2 vrouwen kozen er voor om gisteren hun zaterdagavond met schaakproblemen te vullen. Een flinke zaal, met allemaal tafeltjes waarop een schaakbord en - stukken staan. Het lijkt wel een examenzaal. De opgaven worden uit een gesloten envelop gehaald en uitgedeeld. Iedereen heeft zich goed geïnstalleerd met schaakbord en stukken. De spanning is voelbaar. Gretig vallen de deelnemers aan op de voorgeschotelde problemen. Driftig worden stellingen op het bord gezet en weer afgebroken. Peinzende, piekerende en puffende mensen die soms onrustig op hun stoel heen en weer schuiven. Twee uur de tijd hebben ze voor het oplossen van tien problemen, en dat is niet veel heb ik begrepen. Zelf zou ik best tien problemen in twee uur tijd willen oplossen!
Omdat Martien de problemen die nu op papier worden aangeleverd niet kan lezen zet ik de stellingen voor hem op het bord. Hij heeft drie bordjes meegenomen, zodat ik steeds vooruit kan werken. Vooraf is in het openbaar benadrukt dat ik absoluut niet kan schaken, dus Martien niet kan helpen.
Wat zijn dat nou voor mensen die meedoen? Kun je ze in een hokje stoppen als je dat zou willen?
Het grootste deel mannen, dat is duidelijk. De leeftijd loopt sterk uiteen. De jongste schat ik op 10 jaar, de oudste op tweede helft zestig. Leuk dat er zoveel jongeren meedoen. Zo’n 10 jeugdspelers en ook nog een flinke groep van rond de twintig jaar. Eén ding valt op: vrijwel alle spelers zijn vrij nonchalant gekleed om het zo maar te zeggen. Ze hebben zo te zien niet lang voor de spiegel gestaan voor ze naar het denksportcentrum kwamen. Slobbertruien, verwassen T-shirts, donkere kleuren. Een paar spelers springen er qua kleding in positieve zin uit, en dat zijn opvallend genoeg de wat oudere mannen. Feit is wel dat sommige jongens heel pienter uit hun ogen kijken en dat heeft wel iets aantrekkelijks.
De meeste spelers maken de volle twee uur vol. Zuchtend en steunend verzamelen ze zich in de bar, waar problemenexpert Jochanan Afek de problemen zal uitleggen. Een lange sessie, maar volgens Martien heel interessant en leerzaam. Ik begrijp het goochelen met stukken op het demonstratiebord niet maar kijk met belangstelling en enige verwondering naar de reacties van de spelers wanneer een probleem kennelijk erg mooi in elkaar zit.
Tenslotte de prijsuitreiking. Naast een paar mooie geldprijzen wordt een flink aantal schaakboeken en abonnementen uitgedeeld. Beste jeugdspelers, beste speler per sterkteniveau, beste tien spelers. Helaas, de beste dame zijn ze vergeten. Martien wint een mooi boek omdat hij de beste is uit zijn
klasse. Hij is tevreden over zijn prestaties. Jammer dat hij zijn antwoorden niet voldoende had uitgewerkt, dan was hij zeker hoger geëindigd. Een misverstandje.
Volgend jaar is er waarschijnlijk weer zo’n toernooi. Wellicht zitten we dan in april weer in de grote zaal van het prachtige denksportcentrum in Haarlem.
Zie ook
de website van de organisatie

Margreeth Menkveld

terug naar begin van de pagina
Terug naar de nieuwspagina

Einde pagina