-2- Eindspeltips: De achtergebleven pion

Auteur: Twan Burg
--------------------------------------------------------------------------------

Krijgt u wel eens een eindspel op het bord in uw partijen? En was u tevreden over de afloop? Of knaagde er iets waarvan u later dacht: “Dat had ik anders
kunnen spelen?”

Schaaksite biedt een eindspelrubriek aan waarin u uw kennis kunt opfrissen of eventueel uitbreiden. De internationale meesters Twan Burg en Herman Grooten
zullen op frequente basis u proberen bij te praten over diverse eindspelfinesses.

In de zomer van 2011 speelde ik een toernooi in Barcelona. In de tweede ronde speelde ik tegen een Spaans talent. Hij speelde de draak tegen mij, maar
ik was erin geslaagd de partij in rustig vaarwater te brengen, en enkele structurele voordeeltjes te bemachtigen.

Burg,Twan (2450) - Suarez Uriel,Adrian (2217)
Barcelona (2), 20.08.2011
Stelling:
Wit: Kg1 Ta2 Td5 b4 c3 e4 g2 h3
Zwart: Kg7 Tb6 Tf7 a7 d6 e5 g6 h7
Wit aan zet

Zoals je kunt zien, heeft zwart twee achtergebleven pionnen, op a7 en op d6. Een achtergebleven pion is een pion op de 2e of 3e rij (voor zwart 6e of 7e),
die niet verder kan oprukken omdat de tegenstander het veld voor de pion stevig onder controle heeft. Enkele nadelen van achtergebleven pionnen zijn:
lijst met 4 items
• Ze kunnen zwak worden en verloren gaan.
• Ze suggereren dat de tegenstander meer ruimte heeft.
• Het dekken van deze pionnen plaatst de eigen stukken in passiviteit.
• Een achtergebleven pion in het centrum verhindert de connectie van de stukken tussen de damevleugel en de koningsvleugel.
einde van de lijst

30.b5 Tc7 31.Ta4 Kf6? In een toreneindspel is activiteit erg belangrijk, vooral de activiteit van de toren. Vaak kun je beter (tijdelijk) een of zelfs
meerdere
pionnen offeren dan alles dekken en passief blijven. Dit is ook hier het geval. Zwart kiest voor de passieve verdediging en zal hier spijt van krijgen.
[31...Txc3! Actief verdedigen 32.Txa7+ Kf6 33.Ta6 Txa6 34.bxa6 Ta3 35.Txd6+ Kg5=

Stelling:
Wit: Kg1 Td6 a6 e4 g2 h3
Zwart: Kg5 Ta3 e5 g6 h7
Wit aan zet

Wit staat een pion voor maar door de activiteit van de zwarte koning en toren is het makkelijk remise. De toren houdt de vrijpion tegen en controleert
tegelijkertijd
belangrijke velden op de derde rij en de koning dreigt de e4-pion op te gaan peuzelen.] 32.c4 Ke6 33.Kf2 Tb8 34.Ke3 Tb6 35.Kd3 Tb8 36.Kc3

Stelling:
Wit: Kc3 Ta4 Td5 b5 c4 e4 g2 h3
Zwart: Ke6 Tb8 Tc7 a7 d6 e5 g6 h7
Zwart aan zet

Ik heb nu mijn koning erbij gehaald en heb alles onder controle. Hij kan niet zijn torens activeren via de f-lijn, omdat zijn torens de zwakke pionnen
moeten
blijven dekken. 36...Ke7
In de volgende fase kun je zien dat ik regelmatig de zetten herhaal. Redenen om dit te doen zijn:
lijst met 4 items
• Je laat zien wie de baas is.
• Je geeft je tegenstander de hoop dat het remise is.
• Om dichter bij de tijdcontrole te komen of om tijd te winnen.
• Om je tegenstander te laten wennen een bepaalde zet te spelen. De kans dat hij in een soortgelijke situatie weer dezelfde zet speelt is dan groter.
einde van de lijst
Misschien overdrijf ik het hier een beetje, in ieder geval dacht zelfs Jan Smeets, die ook bij het toernooi aanwezig was, dat ik geen vooruitgang kon maken
en het remise zou worden.
37.Kb3 Ke6 38.Ta6 Tb6 39.Ta2 Tb8 40.Ta6 Tb6 41.Ta4 Tb8 42.h4!
Het idee van deze zet is om een tweede front te openen op de koningvleugel. Momenteel was er niks aan te vallen op de koningsvleugel, maar wanneer hij
h5 toelaat kunnen zijn pionnen daar zwak worden, en na de partijvoortzetting ook. 42...h5?!

Stelling:
Wit: Kb3 Ta4 Td5 b5 c4 e4 g2 h4
Zwart: Ke6 Tb8 Tc7 a7 d6 e5 g6 h5
Wit aan zet

Nu heeft hij een tweede zwakte op g6. In de toekomst kan ik die op twee manieren aanvallen. Oftewel over de g-lijn (omdat ik de pion op g2 heb gelaten!),
oftewel over de 6e rij, als de pion van d6 weg is.
43.Ta6 Tb6 44.Ta3 Tb8 45.Ta6 Tb6 46.Ta2 Tb8 47.Td3 Tbb7 48.Kb4 Tf7 49.Tg3 Zoals ik eerder heb beschreven, is het voor zwart wat lastiger om op beide flanken
tegelijk te opereren, vanwege het ruimtegebrek en de taak om alle pionnen te blijven dekken. 49...Tg7 50.Ta6 Tb6

Stelling:
Wit: Kb4 Ta6 Tg3 b5 c4 e4 g2 h4
Zwart: Ke6 Tb6 Tg7 a7 d6 e5 g6 h5
Wit aan zet

51.Ka5 Ik koos ervoor om een toren te ruilen, zodat hij wat minder tegenspel zou krijgen wanneer de stelling zou open komen. [Het andere plan zou zijn
om
de druk weer optimaal op te voeren en dan te breken met c5. De zwakte op g6 wordt dan steeds voelbaarder. 51.Ta5 Tbb7 52.Tga3 Tgd7 53.Ta6 Ke7 54.c5 dxc5+
55.Kxc5 Tbc7+ 56.Tc6 Kd8 57.Tg3±] 51...Txa6+ 52.Kxa6 Kf6 53.Ka5! De koning gaat de c-pion ondersteunen om een doorbraak te forceren.
53...Tc7 54.Kb4 Tb7 55.Tf3+ Ke6 56.Tg3 Tg7 57.Ka5 Tg8 58.Ka4 Tg7 59.Kb4 Tg8 60.Ta3 Tg7 61.c5! dxc5+ 62.Kxc5 Tc7+ 63.Kb4 Ke7 64.Ta6 Kf7 65.Td6

Stelling:
Wit: Kb4 Td6 b5 e4 g2 h4
Zwart: Kf7 Tc7 a7 e5 g6 h5
Zwart aan zet

Het resultaat van de doorbraak is dat wit vanuit een actieve positie de pion op g6 kan aanvallen, en dat de toren nu achterlangs via 8 de pion op kan gaan
halen.
65...Tb7 66.Ka5 Tc7 67.Tc6 Te7 68.Ka6 Td7 69.g3

Stelling:
Wit: Ka6 Tc6 b5 e4 g3 h4
Zwart: Kf7 Td7 a7 e5 g6 h5
Zwart aan zet

Nog een profylaxe voordat de toren via c8 en a8 de pion op a7, die al sinds de opening zwak is, gaat ophalen.
69...Td4 Actieve verdediging, maar nu is het veel te laat.
70.Kxa7 Txe4 71.b6 Ta4+ 72.Kb8 Ke7 73.Kc7 1–0

Het eindspel via de viewer:

 Klik hier om de partij(en) te tonen...
Download: -2- Eindspeltips: De achtergebleven pion

Commentaren

1. duberry
15-12-2012 21:54 Twan veel geleerd van de achtergebleven pionnen van je tegenstander,maar ook van je eigen "achtergebleven" pion op veld g2.Bedankt(iedereen
je en jijt op deze site,vandaar dat ik het overneem).

Zeg,iets anders,de oplossingen van je Grote Bukh Burg Quiz(september jl.),waar kan ik die vinden?Ik hoopte ze evenals de opgaven tegen te komen op deze
schaaksite,maar heb ze niet ontdekt.Lijkt mij interessant voor deze site,toch?
--------------------------------------------------------------------------------

2. Twaburov
17-12-2012 16:53 Zie http://www.hmcdenbosch.nl/2012/12/bert-kramer-wint-grote-bukh-burg-quiz/.
Daar zie je de analyses van mijn hele partij. Vanwege de weinige inzendingen heb ik weinig aandacht besteed aan de uitwerkingen.

Zie ook:
***fout: rij 8: onbekend karakter (h)***

***fout: rij 8: onbekend karakter (t)***

***fout: rij 8: onbekend karakter (t)***

***fout: rij 8: onbekend karakter (:)***

***fout: rij 8, 5 kolommen benoemd ipv 8***

***fout: rij 7, 0 kolommen benoemd ipv 8***

***fout: rij 6: onbekend karakter (w)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (w)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (w)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (.)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (h)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (m)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (c)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (d)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (e)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (o)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (s)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (c)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (h)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (.)***

***fout: rij 6: onbekend karakter (l)***

***fout: rij 6, 18 kolommen benoemd ipv 8***

***fout: rij 5: onbekend karakter (0)***

***fout: rij 5, 6 kolommen benoemd ipv 8***

***fout: rij 4, 2 kolommen benoemd ipv 8***

***fout: rij 3: onbekend karakter (a)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (o)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (t)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (h)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (e)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (o)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (s)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (e)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (-)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (g)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (o)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (t)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (e)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (-)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (u)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (h)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (-)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (u)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (g)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (-)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (u)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (i)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (z)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (-)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (a)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (d)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (e)***

***fout: rij 3: onbekend karakter (t)***

***fout: rij 3, 37 kolommen benoemd ipv 8***

***fout: rij 2: onbekend karakter (h)***

***fout: rij 2: onbekend karakter (t)***

***fout: rij 2: onbekend karakter (t)***

***fout: rij 2: onbekend karakter (:)***

***fout: rij 2, 5 kolommen benoemd ipv 8***

***fout: rij 1, 0 kolommen benoemd ipv 8***