VERSLAG EN PARTIJEN ZESLANDENTOERNOOI DUITSLAND 2003

Door: René Buisman

Zeslandentoernooi in Duitsland

Zeslandentoernooien vallen in de oneven jaren, dat is al enkele tientallen jaren het geval. Dit keer vond de zeventiende editie plaats en het was voor de derde keer de beurt aan Duitsland om het toernooi te organiseren. De Duitsers hadden daarvoor een mooi plaatsje aan de Rijn uitgezocht. De datum was aanvankelijk een probleem, want tegelijkertijd was er het IBIS-toernooi in Haaksbergen. Door snel ingrijpen van het organisatiecomité werd het toernooi enkele dagen verplaatst, waardoor het precies na het IBIS-toernooi plaatsvond. Zo kon het gebeuren dat Jan Boer en Alaettin Gundogmus zondagmiddag onmiddellijk na het IBIS-toernooi in de auto van Gerard de Lange stapten en samen naar Duitsland afreisden. Het andere deel van de equipe - Pieter Couwenberg, Rob Arntz en René Buisman - was ’s ochtends al met de trein naar Duitsland gereisd, waarbij het hartverscheurende afscheid van René met zijn vriendin bij de anderen nogal in de gaten liep.
Wij hadden ons goed op het toernooi voorbereid. We waren met z’n allen op de zondag daarvoor bij de coach thuis bij elkaar gekomen voor een heuse training en peptalk en het kweken van teamgeest. We waren dus hoopvol gestemd over een hoge klassering.
De eerste nacht werd in alle rust doorgebracht behalve door Pieter die met zijn 2,02 meter niet in het bed paste. De volgende nachten moest een matras op de grond uitkomst bieden.

Ronde 1 bracht ons tegen Zwitserland. We speelden niet echt fantastisch maar het uiteindelijke resultaat mocht er wezen. Goede partij van Jan Boer. Zijn tegenstander ging op de dertigste zet in verloren positie door de vlag. Rob verloor in een zeer matige stelling een pion, maar rukte geniepig met zijn koning het open veld in en won ineens met een schijnoffer zijn pion onder gunstige omstandigheden terug. Daarna voerde hij de partij bekwaam tot winst. Alaettin mocht niet klagen over zijn remise en de winst van Pieter nam veel tijd in beslag maar mocht er uiteindelijk wel wezen. Uitslag 3,5 – 0,5. Training en peptalk blijkt dus resultaat op te leveren!
’s Middags moesten we tegen Engeland. We waren optimistisch. Het Engelse team was niet zo sterk bezet en wij hadden bewezen wat te kunnen met de forse winst op de Zwitsers. Het mocht echter niet zo zijn. Jan Boer bracht aan het eerste bord in een Siciliaan met zwart een prachtig paardoffer tegen twee pionnen waarmee hij gevaarlijke aanval kreeg. De Engelsman verdedigde zich uitstekend en langzaam aan verflauwde de zwarte aanval. “Ik denk dat ik een zet verkeerd heb gedaan”, constateerde Jan na de partij. Een oordeel waar nog heel wat analyses achteraf aan zijn gewijd. Rob kwam slecht te staan tegen de stokoude Cohn, ex-voorzitter van de IBCA. Cohn ruilde echter iets te gemakkelijk zijn stukken waardoor een pionneneindspel ontstond, dat Rob dankzij de training van de week daarvoor (er was toen onder meer op pionneneindspelen gestudeerd!) remise wist te houden. Het bleek het enige halfje voor Nederland te worden want Pieter begon zijn gebrek aan slaap die middag wel erg te voelen en ook bij Alaettin wilde het niet lukken. Uitslag 0,5 –3,5.
Zo stonden we weer met beide benen op de grond. Niks geen gemakkelijke overwinningen. Voor elk half puntje zou gestreden moeten worden. Welnu, dat moest de volgende ochtend dan maar gebeuren in de wedstrijd tegen de Duitsers. Nu wilde het geval dat de Duitsers een heel sterk team hadden opgesteld en per se voor het eerst het toernooi in eigen land wilde winnen. Jan Boer had er echter veel zin in. Hij was niet benauwd voor het Wolgagambiet dat zijn tegenstander Bisschoff op het bord had gebracht en kwam goed uit de opening, hield in het middenspel uitstekend de touwtjes in handen en stond in feite gewoon een pion voor. Uiteindelijk ging de zaak toch als een nachtkaars uit bij Jan. Wat de andere partijen betreft: Alaettin bracht het nog het verst, maar moest zich toch na verloop van tijd gewonnen geven en Pieter en Rob verloren eigenlijk kansloos. Uitslag 0 – 4.
Tja dan wil het humeur tijdens het traditionele uitje halverwege het toernooi wel wat te wensen overlaten. Het bezoek aan het Conrad Adenauer Haus was overigens best interessant, maar een blinde is dan wel erg aangewezen op wat aardige anekdotes over deze grote staatsman, die overigens door Ludwig Beutelhoff, de voorzitter van de Duitse Blindenschaakbond, op smakelijke wijze werden opgedist. Daarna met een tandradspoortje naar de top van de Drachenfels, een bij Nederlandse vakantiegangers bekende berg, waar we ons lekker in het zonnetje koesterden.
De volgende dag bracht de laatste twee ronden. We hadden ondertussen bezoek gekregen van Kim Hoogenraad en Rob van Aurich die helemaal vanuit Nederland het team een dagje kwamen supporten. In de vierde ronde moesten we tegen de Fransen. Die hadden dit keer een vrij sterk team op de been gebracht. Traditioneel zit daar Schmeisser aan het eerste bord. Jan had helemaal zijn ochtend niet en stond al snel hopeloos verloren. Rob kreeg daarentegen wel kansen, hij stond veel beter, maar verloor door een verkeerd berekende aanval. Alaettin verloor daarentegen vrij kansloos. Pieter kwam met wit met voordeel uit een Siciliaanse opening. Hij buitte zijn voordeel echter niet uit, kwam misschien eerder wat slechter te staan, maar zijn sterke tegenstander die al voortreffelijke partijen op zijn naam had staan ging met remise akkoord. Het enige halfje voor Nederland. Uitslag 0,5 – 3,5.
Het toernooi dreigde hiermee in een sof te eindigen. De laatste ronde moesten we tegen de Belgen met de ijzersterke Piet Devos aan het eerste bord. Het zou weleens een heel moeilijk middagje voor ons kunnen worden. Pieter verloor al snel tegen Herman Jennen door een enorme bok in de Grünfeld-opening. Jan werd langzaam weggedrukt in zijn partij. Hij kreeg met wit weer het Wolgagambiet voorgeschoteld waar hij twee ronden geleden tegen Bisschoff zulke mooie kansen had gekregen. Nu lukte dat helaas niet. Ondertussen was Rob tegen Didier Dalschaert na een foute openingsbehandeling in een slechte stelling beland. Hij stond eigenlijk al verloren toen Didier op zijn tiende zet de witte dame op f7 zette om een vernietigend schaak te geven. De dame stond echter helemaal niet gedekt, zodat zwart gewoon Kxf7 kon spelen. Didier had even niet gezien dat de dekking van de loper op c4 slechts schijn was omdat er een zwart paard op d5 tussen stond. Een zeldzaam geval van schaakblindheid. Didier zat er wel mee. Maar Marc van Gijsel zou de Belgen zeker aan de winst helpen. Hij stond immers iets beter toen hij Alaettin remise aanbood. Alaettin realiseerde zich dat het aannemen van remise onvermijdelijk tot verlies van de wedstrijd zou leiden maar dat het nu eenmaal heel moeilijk is een saai, wat minderstaand eindspel tot winst te voeren. Alaettin dubde nogeens en besloot toen door te spelen. Even later drong hij met de toren de zwarte stelling binnen. Marc raakte in paniek en offerde zijn loper op waardoor hij gladverloren kwam te staan. Even later gaf hij ontgoocheld op. Zo kwamen we onverwacht en eigenlijk niet verdiend op een gelijkspel uit tegen de Belgen: 2 - 2.
Duitsland werd met grote overmacht kampioen. Wij eindigden als vijfde. Niet echt fraai, maar wel een plaats hoger dan vorig jaar in Engeland. Jan Boer werd aan het loodzware eerste bord zeker niet weggespeeld en ook de andere spelers speelden soms goede partijen. Bovendien hebben we veel plezier gehad en was de sfeer in de ploeg uitstekend, niet in het minst door de gemoedelijke rust die Gerard de Lange steeds uitstraalde.

De Duitse toernooi organisatie was uitstekend. Het hotel eenvoudig doch goed. Gastheer Ludwig Beutelhoff regisseerde met soepele hand en heldere voordrachten de zaak uitstekend. Kleine minpunten zouden kunnen zijn de enigszins krappe speelzaal, een scheidsrechter die wel iets nadrukkelijker aanwezig had mogen zijn en de enigszins gebrekkige informatie doordat de persoonlijke uitslagen van de ronden niet werden voorgelezen, noch op een scorebord werden weergegeven. Daartegenover stond dat na afloop van het toernooi een diskette aan de deelnemende landen werd uitgereikt met daarop alle partijen van het toernooi.
In 2005 is Nederland weer aan de beurt om het toernooi te organiseren.
Rest nog te vermelden dat de terugreis voor de treinreizigers niet voorspoedig verliep. Vanwege een stremming op het traject moesten we in Oberhausen meer dan een uur op een parkeerplaats wachten voordat we met een bus meekonden. Rob en Pieter gingen toen in het zonnetje op het asfalt maar een partijtje schaak spelen. Dat zijn nu echte schakers!

Einduitslag:
1. Duitsland 10 matchpunten 18 bordpunten
2/3. Engeland 6 11
2/3. Frankrijk 6 11
4. België 5 10
5. Nederland 3 6,5
6. Zwitserland 0 3,5

Persoonlijke scores:
1e bord Jan Boer 1 uit 5
2e Pieter Couwenberg 1,5 uit 5
3e Alaettin Gundogmus 1,5 uit 5
4e Rob Arntz 2,5 uit 5

Tot slot volgt er nog een partij uit het zeslandentoernooi.

Partij uit Zeslandentoernooi

Jan Boer speelde in de tweede ronde een bijzonder spannende partij tegen de Engelsman Chambers. Wederzijds werden er veel fouten gemaakt, maar de stellingen op het bord waren dan ook zeer ingewikkeld. Uiteindelijk verloor Jan, maar hij had kunnen winnen.

Zeslandentoernooi Bad Hönningen 14.04.2003
Uit de wedstrijd Engeland – Nederland
Colin Chambers – Jan Boer
Siciliaans:

1. e2-e4 c7-c5
2. Pg1-f3 d7-d6
3. d2-d4 c5xd4
4. Pf3xd4 Pg8-f6
5. Pb1-c3 a7-a6
6. Lf1-e2 e7-e6
7. Lc1-e3 Lf8-e7
8. Dd1-d2 Dd8-c7
9. 0–0–0 b7-b5
10. f2-f3 0–0
11. g2-g4
Er is een typische Siciliaanse stelling ontstaan. Beide spelers hebben naar verschillende kanten gerokeerd en rukken hun pionnen op voor koningsaanval.
11... Lc8-b7
12. g4-g5 b5-b4!?
Een mooie zet. Zwart is niet bang voor de witte dreiging en dreigt nu zelf stukwinst. Na 13. gxf6 bxc3 dreigt zwart cxd2+.
13. Pc3-b1
Beter lijkt me 13. Pa4.
13… Pf6xe4?!
Dit stukoffer is wel erg stoutmoedig. Zo goed is zwarts stelling nou ook weer niet dat hij zich dit offer kan permitteren. Beter is 13...Pfd7!?. Na 14. Dxb4 Tc8 heeft zwart compensatie voor de geofferde pion vanwege aanvalskansen op de witte koning.
14. f3xe4 Lb7xe4
15. Le2-f3 Le4xf3
16. Pd4xf3 Tf8-c8
17. Pf3-e1(?)
Het begin van een serie zwakke en gekunstelde zetten waardoor wit in de problemen komt. Beter is bijvoorbeeld 17. h4.
17... d6-d5
18. Dd2-d3 Pb8-d7
19. Pb1-d2 a6-a5
20. Kc1-b1 a5-a4!
21. Td1-c1 Pd7-e5!
Zwart heeft in de laatste paar zetten zijn stelling aanzienlijk kunnen versterken.
22. Dd3-e2?
Wit heeft het al aardig moeilijk en deze zet is zonder meer fout. Beter is 22. Dd4 en wit houdt met de dame controle over de zwakke koningsopstelling.
22... a4-a3!
23. b2xa3 Ta8xa3?
Sterker is 23...Dc3!! met vernietigende matdreiging door Dxa3 of bxa3. Als wit om dit te verhinderen 24. a4 speelt volgt 24…Txa4 25. Pd3 Txa2 26. Kxa2 Ta8+ 27. Kb1 Ta1 mat.
24. Le3-d4!
Dit stuk gaat belangrijk verdedigend werk verrichten op de diagonaal d4-a1.
24… f7-f6?
Beter is 24...Pc6 25. Lb2 Taa8 met de gevaarlijke dreiging Da5 of Da7.
25. Pe1-f3?
Beter is 25. gxf6 Lxf6 26. Pd3.
25... Ta3xa2?
Bedoeld of onbedoeld, dit is een enorme blufzet, die direct tot verlies had moeten leiden. De computer geeft een goed alternatief: 25...Pxf3! Na 26. Pxf3 Dc4! 27. Dxc4 Txc4 28. gxf6 gxf6 heeft wit problemen met de dekking van zijn loper en paard.
26. Pf3xe5(?)
Wit trapt erin: 26. Kxa2! had zwart geen enkele kans gegeven bijv. 26...Ta8+ 27. Kb2! Pc4+ (of 27…Lc5 28. Lxe5!) 28. Pxc4 dxc4 29. Dxe6+ Kh8 30. gxf6 en wit wint gemakkelijk.
26... Ta2xc2(?)
Ook na het betere 26…fxe5 27. Dxe5 Dxe5 28. Lxe5 zal wit op den duur wel winnen.
27. Pe5-c4(?)
Sterker is nog 27. Pd3. Op 27...e5 volgt 28. gxf6 gxf6 (28…Lxf6 29. Lxe5!) 29. Lb2 en de zwarte aanval loopt niet door.
27... b4-b3?
Hiermee is de partij voorbij. Na 27...Txc1+ 28. Txc1 e5 29. gxf6 Lxf6 (niet 29…gxf6 30. Lb2 30…dxc4 vanwege 31. Dg4+ gevolgd door 32. Txc4 met winst van de zwarte toren) 30. Lxe5 De7 had zwart nog kunnen hopen op een witte fout.
28. De2xe6+ Kg8-h8
29. Tc1xc2 b3xc2+
30. Kb1xc2 d5xc4
31. Th1-e1!
Een uitstekende zet. Als de loper wijkt volgt het winnende 32. gxf6.
31… Dc7-d8
32. De6xe7 Kh8-g8
Er dreigde mat op de onderste lijn.
33. De7xd8+(?)
Direct winnend is 33. De6+!. Op zowel 33…Kh8 als Kf8 volgt 34. gxf6.
33... Tc8xd8
34. Kc2-c3 f6xg5
35. Pd2xc4
Sneller wint 35. Te7!. Nu duurde het nog bijna 30 zetten voordat Jan opgaf: 1-0.


René Buisman

Onderwerpen in de rubriek: Zeslanden schaaktoernooi

Rubrieken in de hoofdrubriek Niet open schaaktoernooien voor vips

Overzicht van hoofdrubrieken

terug naar begin van de pagina
Terug naar de nieuwspagina

Einde pagina